PHÒNG CHỐNG THỪA CÂN, BÉO PHÌ Ở TRẺ EM
Thừa cân và béo phì đang có xu hướng phổ biến và tăng nhanh trong cộng đồng, là một trong những vấn đề nổi cộm ở các nước phát triển và có xu hướng tăng mạnh ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em đang có xu hướng gia tăng.
1. Ảnh hưởng của thừa cân, béo phì
Béo phì là tình trạng tích lũy mỡ quá mức và không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân, ảnh hưởng đến sức khỏe và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh.
- Béo phì làm tăng nguy cơ đái tháo đường type 2, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiêu hóa, hô hấp... Tình trạng trẻ càng nặng cân so với chuẩn, thời gian béo phì càng lâu thì nguy cơ mắc các bệnh này càng cao.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp như đau nhức, thoái hóa, loãng xương…
- Trẻ béo phì dễ rối loạn giấc ngủ, dễ bị chứng ngừng thở lúc ngủ, hạn chế vận động thể lực.
- Nguy cơ dậy thì sớm hoặc rối loạn kinh nguyệt, có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản của trẻ.
- Trẻ dễ bị bạn bè trêu ghẹo, dễ bị trầm cảm, ảnh hưởng tâm lý...
2. Nguyên nhân khiến trẻ bị thừa cân, béo phì
- Chế độ ăn giàu chất béo, đậm độ năng lượng cao có liên quan chặt chẽ với thừa cân, béo phì. Trẻ thừa cân, béo phì thường háu ăn, ăn nhanh, hay ăn vặt, thích ăn ngọt, thức ăn nhanh…
- Ít hoạt động thể lực: các trò chơi tĩnh tại như xem ti vi, chơi game lại rất thu hút trẻ hơn là những trò chơi vận động, ngoài ra môi trường sống chật hẹp, điều kiện cho trẻ tham gia các trò chơi vận động, tham gia thể dục thể thao bị hạn chế cũng là một nguyên nhân khiến gia tăng thừa cân béo phì.
- Rối loạn hoạt động của các hormon: hormon tăng trưởng có liên quan đến hoạt động tiêu mỡ, quá trình này diễn ra mạnh nhất vào ban đêm khi ngủ, do vậy nếu mất ngủ sẽ làm giảm tiêu mỡ đồng thời rối loạn quá trình sản xuất các hormon điều hòa ăn uống.
- Ngoài ra còn do nhiều nguyên nhân khác phối hợp, tương tác giữa yếu tố môi trường và yếu tố di truyền, Những trẻ có bố mẹ bị thừa cân, béo phì, cân nặng sơ sinh quá cao, suy dinh dưỡng thấp còi đều có nguy cơ thừa cân, béo phì.
3. Biện pháp phòng chống và điều trị thừa cân, béo phì:
- Nên đưa trẻ khám chuyên khoa dinh dưỡng để được kiểm tra, đánh giá toàn diện và được tư vấn chế độ ăn uống, luyện tập để giúp con thoát khỏi thừa cân béo phì càng sớm càng tốt.
- Mục tiêu ở trẻ thừa cân béo phì là điều chỉnh chế độ ăn uống và vận động hợp lý giúp trẻ không tăng cân thêm, nhưng vẫn phải đầy đủ dưỡng chất thiết yếu để trẻ phát triển chiều cao và hoàn thiện các chức năng của cơ thể, không bắt trẻ nhịn ăn để giảm cân vì trẻ đang trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển.
- Tập cho trẻ ăn chậm, nhai kỹ, kiên nhẫn thay đổi thói quen cho trẻ, không dùng bữa ăn để chỉ trích hoặc la mắng trẻ.
- Không dùng thức ăn làm phần thưởng cho trẻ.
- Nên chuẩn bị sẵn những thức ăn ít năng lượng để trẻ ăn khi thấy đói hơn là bắt trẻ nhịn ăn.
- Không nên trêu chọc trẻ, phải củng cố lòng tự trọng của trẻ bằng cách chú ý lắng nghe trẻ nói, chứng tỏ bạn vẫn yêu và chấp nhận mặc dù con béo phì.
- Nên hướng dẫn trẻ làm các công việc nhẹ ở nhà như lau dọn nhà cửa, xách nước tưới cây, bưng bê đồ đạc nhẹ…
- Hạn chế cho trẻ xem tivi, chơi game, đọc truyện... không quá 2 giờ/ ngày.
- Cân đối hợp lý giữa học và chơi, nên tạo điều kiện để trẻ được vui đùa chạy nhảy sau những giờ học căng thẳng để trẻ có thể phát triển cân đối cả về thể chất lẫn tinh thần. Các môn thể thao như bơi lội, cầu lông, bóng rổ, đạp xe, đu xà đơn, chạy bộ... vừa giúp trẻ tăng tiêu hao năng lượng, giảm lượng mỡ thừa, vừa giúp phát triển chiều cao rất tốt. Nên cho trẻ tập luyện, theo đuổi một môn thể thao để có thể tham gia thường xuyên, trẻ cần luyện tập ít nhất 30 phút mỗi ngày mới đạt hiệu quả.
Phòng Dân số - TT&GDSK
Tin tức liên quan
- HƯỞNG ỨNG CHIẾN DỊCH BỔ SUNG VITAMIN A ĐỢT I VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG NGÀY VI CHẤT DINH DƯỠNG NĂM 2025
- BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIẾU VI CHẤT DINH DƯỠNG
- VAI TRÒ CỦA VI CHẤT DINH DƯỠNG ĐỐI VỚI CƠ THỂ
- PHÒNG CHỐNG SUY DINH DƯỠNG TRẺ EM
- HƯỞNG ỨNG NGÀY ASEAN PHÒNG CHỐNG SỐT XUẤT HUYẾT NĂM 2025
- BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT VÀ CÁCH PHÒNG CHỐNG
- HƯỞNG ỨNG NGÀY THẾ GIỚI KHÔNG THUỐC LÁ 31/5 VÀ TUẦN LỄ QUỐC GIA KHÔNG THUỐC LÁ NĂM 2025
- TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐIỆN TỬ, THUỐC LÁ NUNG NÓNG
- GÁNH NẶNG BỆNH TẬT CỦA VIỆC SỬ DỤNG THUỐC LÁ
- HƯỞNG ỨNG NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG CHỐNG TĂNG HUYẾT ÁP NĂM 2025